"INDIFFERENCE"

Pearl Jam. A banda que máis me gusta. Eddie Vedder, Jeff Ament, Mike McCrady, Stone Gossard e Matt Cameron.

O romance comezou no instituto, en 3º de BUP, cando, non lembro como nin por medio de quen, caeu nas miñas mans unha copia pirata do "Vitalogy" (1994). Eu tiña dezaseis anos e o meu mundo deu unhas cantas voltas. Foi a miña incursión no terreo Seattle, que logo me levaría a Soundgarden, Mudhoney e Alice in Chains. Nunca a Nirvana. Aquel disco, con "Better Man" (a miña favorita), "Spin The Black Circle", "Last Exit", "Nothingman", "Not For You" ou "Corduroy" abriume un camiño que estiven moi gostoso de camiñar. Non pasou moito o tempo e funme facendo co "Vs." (1993), "No Code" (1996), "Ten" (1991), "Yield" (1998)… e así ata ir convertíndome en home con eles.

Estaban ahí, comigo, cando o baloncesto era o que máis me ilusionaba, en Foz, cando facía trasnadas, cando me namorei por primeira vez (e por segunda, terceira…), en Lugo, cando me fun para a universidade, en Coruña, en festas, na intimidade, na miña habitación de Londres, de novo en Lugo, cando aprobei as oposicións, en Carballo, cando comecei a traballar, outra vez en Coruña, e agora en Pontevedra. Sempre. Nunca os abandonei… nin eles a min. Non importa o que chegue, nin o moito que me gusten eses novos descubrimentos, eles serán sempre os meus favoritos. Fidelidade natural, lle chamo.

Ben Harper. Un músico meu. 

Estudaba Psicopedagoxía en Coruña e vivía un momento bastante inquedo. Deixei da gastar diñeiro en sair os xoves universitarios e compraba un par de discos á semana. Facíao na tenda que tiña Discos Gong no Centro Comercial de Los Rosales. Lembro que o camiño de ida e de volta andando (uns vinte minutos cada un), xunto ao tempo que pasaba revolvendo, eran dunha felicidade máxima. Facía sol, era primavera, os días notábanse xa máis longos. Achegábase o momento dos exames finais e as saídas convertíanse en tomas moi necesarias de aire fresco. Debía levar media hora buscando, acostumaba empezar polo final, pola "Z". Parara na "G" e collera o "Bring It On" (1998) de Gomez. Ao chegar á "B" descubrín a Ben Harper e o seu "The Will To Live" (1997). Era unha época na que non se podían probar os discos, ou sexa que só quedaba a intuición e o criterio de clasificación por estilo musical que tivesen na tenda. Tamén o comprei. 

Foi moi emocionante, chegar ao piso, pecharme na habitación e poñelo no meu radio-cd Grundig. A canción "Roses From My Friends" meteuse dentro de min e non volveu a sair. Así comezou outro romance no musical.

Moitos homes teñen esa estúpida fantasía sexual de facer un trío con dúas mulleres (como se non chegase con deixar satisfeita a unha!). Non tiven o pracer de saber o que se sinte en tal asunto, mais sei o que é desfrutar dun trío no plano musical. Pearl Jam, Ben Harper e máis eu. Eles no escenario, eu no sofá. 

"Indifference" é un agasallo persoal que me fixeron eles mesmos. 

A primeira vez que a escoitei (e vin) foi no DVD "Live At The Garden", é dicir, nun concerto desde o Madison Square Garden de New York o 8 de xuño de 2003. Co escenario case a escuras, negro e unhas leves pero tremendamente atmosféricas luces verdes. A voz de Eddie Vedder e a de Ben Harper mesturadas, un algodón manchado co sangue dos sentimentos. Unha batería delicada, un baixo que mece e unha guitarra que aliena. 

Sinxelamente inmellorable.

"i will light the match this mornin', so i won't be alone

watch as she lies silent, for soon light will be gone

i will stand arms outstretched, pretend i'm free to roam

i will make my way, through, one more day in hell...

how much difference does it make

how much difference does it make...

i will hold the candle till it burns up my arm

i'll keep takin' punches until their will grows tired

i will stare the sun down until my eyes go blind

hey i won't change direction, and i won't change my mind

how much difference does it make

how much difference does it make..

how much difference...

i'll swallow poison, until i grow immune

i will scream my lungs out till it fills this room

how much difference

how much difference

how much difference does it make

how much difference does it make…"

ANUNCIOS DE SEXO NOS XORNAIS

- "¡CHICA! Rubia agradable. Económico, discreto. Sin prisas. Permanentemente. Salidas".

- "SIGÜEIRO. Novedad, Belleza venezolana, tetoncita, delgada. Exijo máxima discreción".

- "GALLEGA besucona. Recibo maduritos, jubilados. Sin prisas. 20 euros".

- "MÓNICA. 26. Relax. Masajes preliminares. Trato exquisito. Implicada. Discreción".

- "ESPAÑOLA. 38 años. Cuerpo Barbie. Todos servicios. Pechos grandes".

- "SUPERNOVEDAD. Tailandesa. Maravillosa, cachonda, muy complaciente, francés natural. Masajes".

- "EMILIA. Discretísima. Complaciente, fogosa, cariñosa. Exuberante. Cintura violín. Fácil aparcamiento".

- "YESENIA. Madurita, 140 pecho natural. Cuerpazo. Elegancia. Salidas. Permanentemente".

- "FOZ. Chica guapísima. Completísima. Masajes. 2x1. Griego. Sin prisas".

- "ESPAÑOLA exquisito bomboncito, sin tapujos algunos".

Estes son dez anuncios cos que, cada día, vos podedes atopar na sección de "Anuncios por palabras" de La Voz de Galicia. Sempre me pareceron fascinantes! Non sei que é o que máis me gusta deles, se a concisión, se a rebuscada chuvia de epítetos, se o seu poder para representar mentalmente… non sei, en todo caso, Twitter débelle moito a estas "señoritas de compañía" (e non tanto a Félix Fénéon…).

Despois dunha análise superficial chego a varias conclusións:

1. Os do xornal débenlles cobrar por palabra escrita.

2. En Foz, ou se está sufrindo moito a crise ou eso do "2x1"…

3. Sorpredentemente (ou non!) a palabra "exquisito" sae en dous dos exemplos.

4. O de "cuerpo Barbie" indica unha maior obsesión estética da que escribe en comparación co que poida chamala.

5. "Cintura violín" é unha metáfora dun nivel superior.

6. A expresión "sin tapujos algunos" ten unha carga sexual difícil de describir sin derretir as teclas do meu portátil…

7. "Tetoncita" parece o nome dun elemento da táboa periódica.

8. Yesenia é unha contradicción en si mesma. 140 de peito e corpazo? Chamarse Yesenia e ser ao mesmo tempo elegante?

Gustaríame ter encontrado algún anuncio do tipo:

- "Amelia. Pouco máis alta que un vaso de tubo. Ben mantida. Mans de traballar a terra. Caprichosa".

- "Sofía. Rubia con tinte arriba e abaixo. Lencería fina. Champán del bueno".

- "María Cristina. 40 anos. Toda unha vida remando. Suave. Encántame papar merendas".

- "Vanessa. Sincera. Limpa. Un pouco autoritaria. Pallas cósmicas. Non calo nin cun calcetín na boca".

- "Sol. Cú como un bocoi. Sofisticada. Sexo telefónico. Intelixente. Fumo ás agochadas". 

TODO BEN ATADIÑO (PASIÑO A PASIÑO)

Non vou falar dos incontables recortes que estamos vivindo nos últimos anos en todos os ámbitos, mellor dito, non me vou poñer a enumeralos. Vou falar, en concreto de dous conxuntos que significan moitas perdas e que ven lamentablemente ligados.

Non fai moito, unhas semanas, oimos falar das intencións do PP de instaurar unha Lei de Seguridade Cidadá, que non é máis que un estrito orde público imposto polo Tea Party "Serrano". É dicir, que os logros acadados por moitos durante a historia en canto a dereitos como a libre expresión ou a manifestación (valores altamente democráticos) serán actividades criminosas dentro de pouco tempo. Limita o dereito a reunión, endurece as penas e as sancións por actos de protesta e desobediencia e facilita a expulsión de inmigrantes en situación irregular. Por se fora pouco, o Consello Europeo deu a voz de alarma e declarou que vai ser unha lei moi problemática, xa que considera que ese tipo de restriccións non son necesarias nunha sociedade democrática como a nosa. O que diga o zampabolos do ministro de interior, Jorge Fernández Díaz, como podedes entender, non é moi relevante. Un home que fala das coitelas de Ceuta e Melilla como instrumentos que causan "feridas leves e superficiais" e que son "un elemento de disuasión non agresivo" non merece máis que douscentos roces desas coitelas na súa bolsa escrotal.

Ben, pois agora chega outra proposta destes amantes das liberdades PPopulares: A Lei de Seguridade Privada. Os vixiantes de seguridade privada van ter potestade para identificar, rexistrar e deter a cidadáns na vía pública. De risada! 

En principio, e desde un punto de vista meramente estético faime graza. Non poido deixar de imaxinar a esa tropa (con todo o respeto) de Magnums, Perry Masons, Chucks Norris, Steven Seagals de peto con máis poder do que tiñan. O que lles faltaba! Porteiros de discotecas, seguridade de grandes almacéns, de concertos, de congresos… jajajajajajaja

Pero en fin, en realidade é un tema moi serio. Non fai falta ler moito para darse conta de que a seguridade e o control da cidadanía debe estar a cargo do Estado, por moitos e evidentes motivos.

Tres cousas. 

A primeira. Interior afirmou que esta lei "consolidará un sector en pleno auxe". Eu digo que, se está en pleno auxe, deixémolos camiñar sós, que o fan moi ben. Mais en realidade penso que non o está, que este tipo de traballos decrecen debido aos avances tecnolóxicos. Cada vez son menos necesarios. Ou acaso cando os vedes nos diferentes lugares nos que traballan están facendo algo diferente a meter o dedo no fuciño ou a mirarlle as cachas ás que pasan? En realidade, tampouco poderían facer moito máis con esas ap(ac)titudes. 

Segunda. Gustaríame que me explicaran (sin "en diferidos" e cousas desas) que criterios seguen para facer análises de sectores en auxe e en declive á hora de botar mans ás empresas tan surrealistas coma estas. Á seguridade privada sí, ao naval e á minería, por exemplo, non. Curioso… Se lle preguntan a Ana Mato, seguro que se lle ocurre outro sector á alza, os organizadores de aniversarios.

Terceiro. A cultura do medo. En dobre sentido. Por un lado, o medo que queren meter ás persoas para que non se movan e reciban todo como ovellas, convertíndoos en obxectos pasivos, alienados da realidade na que viven. Por outro, o medo que estes políticos conservadores (por ser suave) teñen a posibles respostas sociais da cidadanía ante a criminal merma (ou aniquilación) de dereitos  que está a sufrir. 

En definitiva, unha medida que profundiza no afán privatizador do PP e que non é máis que un interese económico nese pozo sen fondo que é a "porta xiratoria" que enfía cargo público con boísimo posto privado. E outro fin fundamental, o autoritario, a imposición, que non é que lembre, senón que se mete de cheo na época franquista.

Pero nada, o que o di, resulta que é un puto protestón. Non me importa, asumo o rol que me toca. Sempre é mellor iso que ser un "mamacolloadas burguesas" ou un "bragacaída para que me la metes hasta dentro (sin anestesia que ya veo la tele bastante)".

BORRADO

     Aquel álbume de fotos era vello, 

               só lembranzas en branco e negro, 

                                  algunhas, medio comidas 

                                                   polo paso do tempo. Pasaba 

                                                          as follas lentamente, parándose nas 

                                                                        imaxes de grupo, de amigos, 

                                                                               mozas e familia. Homes con  

                                                                                                        gabardinas longas,

                                                                                                             pantalóns de pinzas e    

                                                                                                                    zapatos gastados.

                                                                                                                    Mulleres con saias  

                                                                                                                              plisadas por     

                                                                                                                                  debaixo do  

                                                                                                                           xeonllo, blusas   

                                                                                                                           estampadas e  

                                                                                                                peiteados de grande  

                                                                                                                       volume.

                                                                                                               Paisaxes da vila  

                                                                                                                 diferentes,   

                                                                                                              testemuñas dun  

                                                                                                      tempo que foi mellor, 

                                                                                               sen a dureza de 

                                                                                      grandes edificios, coa 

                                                                             forza, aínda, do natural,

                                                                    con actividade no porto,

                                                           con vida máis aló da obra,

                                                    cancións nos bares, romarías 

                                              populares activas, xantares con 

                                           manteis na herba e rúas   

                                        estreitas empedradas.

                                 No final, unha foto solta.

                                 Un rapaz nunha motocicleta,

                              con traxe e camisa herdados,

                         pelo corto e caído hacia o lado, 

                            cun amplo sorriso 

                         e un cigarro de lear 

                        nas mans. De fondo, 

                         o sol no mar e unhas 

                           gaivotas voando.

                             Pasou a punta dos 

                             dedos pola superficie 

                              de papel tentando 

                              lembrar quen era 

                      pero sen resultado favorable. 

                      No reverso, un nome e unha 

                            data: Valentín, 1945.

UN INDIE NO XIMNASIO

Un indie non é feliz no ximnasio. Un indie é feliz no Festival Sinsal San Simón, no Liceo Mutante, en Cineuropa, tomando algo en La Flor, en A Moa, nas Illas Ons, na Fnac, no Abastos 2.0, en Bonaval, en Churruca, nas tendas de discos ou nas de roupa de segunda man.

No ximnasio hai un ambiente que non vai co indie. Suor, máquinas que non sirven para pinchar, roupa deportiva, pesas, xente musculada, calor, televisións, baños cheos de xente en pelotas cos que non vai ter rollo…

Cando o indie chega ao ximnasio, faino como forzado, por unha noiva que quere sentirse acompañada, por amigos diferentes a el, pola necesidade de non poñerse como un bocoi de viño ou por evitar correr ao aire libre soportando unha xeada das que conxelan os collóns.

Chega, polo tanto, arrastrando os pés e cunha cara que o diferencia, xa de inicio, do resto, que están desexosos de esforzo e berros autocompracentes.

Entra no vestiario (por primeira e última vez… en caso de volver ao gym, que o dubido, ducharase na casa) cos seus jeans axustados, unhas Vans, a súa camisa de cadros e a súa cazadora vaqueira con borreguillo. Busca un sitio con espazo pero non o atopa. Confórmase con non rozarse. Cámbiase rápido sen cruzar miradas cos do lado e sae. Leva uns pantalóns cortos dun equipo minoritario, poñamos o de Las Palmas azul (que un día comprara por 5 euros en La Casa Winchester para xogar as pachangas). Arriba camiseta sinxela e ampla de Tune Yards. De calzado, as mesmas Nike Free negras que usa para a rúa. 

E aparece, como que non quere a cousa, na sala de máquinas. Cintas para correr, bicicletas estáticas, elípticas, bancas de pesas e todo tipo de aparellos para cada un dos músculos do corpo que, por certo, descoñece. Un indie non entende de series nin de intensidades… moito menos de exercicio aeróbico ou anaeróbico. Cando, por asomo, escoita algúns destes termos, pensa en que lugar encaixarán dentro do post-rock, do noise, do krautrock, do dubstep, do folk ou da electrónica experimental. Non entra nos seus plans poñerse a facer cousas coas máquinas. Non sabe como funcionan. Aínda así, inténtao na de cuádriceps. Fai quince repeticións e desiste. Abúrrese, non lle atopa sentido. Tanta xente tirando de pesos e mirándose os corpos nos espellos…

Logo, mira as cintas para correr pero non hai ningunha libre. En cambio, queda unha bici libre. Séntase nela e a pedalear. Pon bastante resistencia e cópialle a intensidade da mesma ao tipo do lado… aínda que lle coste, mellor iso que ir á marcha das mulleres. Dalle ás pernas pero non tarda en darse conta de que non vai con el. As bicis son todas iguais, feas e sen rodas, nin rastro de modelos retro con manillares grandes, faros de deseño e sillíns Brooks. Ninguén o mira e dice "Joder! Que bici tan molona!" Con todo, pedalea, oito quilómetros. Unha distancia xeitosa. 

Coas pernas xa cansadas, volve a botar unha ollada ás cintas. Seguen ocupadas. Vaise a un ladiño e fai trinta flexións de brazos que o deixan teso. Despois, comeza unha tanda de trinta abdominais. Mira de reollo mentres as está facendo ás cintas pero nada. Moito corre a xente! Cando vai na vinteoito queda unha libre, para e, cunha présa disimulada, érguese para collela. Adiántaselle un señor duns cincuenta anos. O indie alentiza o paso e fai como que non ía para ela. Apóiase onde pode e mira a tele. Está posta a MTV con videos de bandas mainstream que, faltaría máis, non lle interesan nada. Dirixe a mirada, consecuentemente, ás zapatillas de deporte e fai que pensa nas súas cousas. En realidade, canta para si mesmo o temazo de Shakira que escoita. 

De súpeto, báixanse dúas señoras de correr e sube el. Camiña un pouco a cinco quilómetros/hora. Como digo, tan só un pouco, xa que non quere que pensen que está acabado ou que vai maior. Rápido, pasa a unha velocidade de doce e veña correr. Parécelle que o marcador da diostancia non se move, que vai moi lento e, pensa para xustifcarse que cando corre por exterior (poucas veces, moi poucas) é diferente. Parécelle que debe estar mal o medidor. Non importa, dalle a fondo e aun bo ritmo. Mira ao cristal de enfronte desde o que se ve a piscina. Unhas vellas fan aquagym. Dalles a auga polo fuciño. Menuda maneira de afogarse! Cando lle dá por mirar ao señor do lado (o que antes lle quitara a máquina), comproba que vai a máis ritmo ca el. Iso non! Súbelle ao máster. O señor vai a 13.1. O indie a 13.2. Cuestión competitiva… e de idade. É unha velocidade que lle costa, as cousas como son, pero aguanta. Sufre. Acaba con 4 quilómetros en 22 minutos feito un cristo. Aminora a velocidade da cinta ata acabar andando, como comezou. Para aminorar case non atina no botón (do cansancio) e dá máis veces na barra de apoio que onde corresponde. Ao baixarse, ten a sensación de que as pernas lle continúan correndo. Maréase e parécelle que o chan se move. Pásalles a todos, aínda que el pensa que iso é pola falta de costume. Non quere que se lle note e fai como que está ben. Todo lle dá voltas, como na súa última mamada con absenta na casa de Luci. Non ve nin aos que ten a dous metros. Apóiase de novo e non lle falta nada para caer desplomado. 

Non acaba aquí o seu suplicio. Retírase ao vestiario para ducharse. Chega e aquelo está peor que antes. Máis xente, menos espazo. Para quitar a roupa e coller a toalla rózase cos compañeiros de taquilla. Cara á altura doutros cús peludos, colloadas que case lle rozan nas mans. Métese nas duchas e enxabónase rápido. Volve ao banco e outra comedia para vestirse. Antes de poñer a roupa mira se lle quedaron os músculos na roupa de rúa. Nada, nin rastro. Moito contacto, moito pelo de pixo nas chanclas. Moito vapor, moita merda! 

Abandoa as instalacións coma se fose un máis do círculo pero sabe, de sobra, que non é o seu lugar. Pagou a cota do mes e non ten pensado volver. Pode ser que probe con Pilates… como moito… ou iso de Body Balance que leu en algún cartel. Unha sesión máis, de ahí non pasa. Agora só lle queda madurar unha escusa que dar á noiva, amigos ou a el mesmo para  non volver. Necesita tempo para ler, vai facer un curso de dj, ten mal o xeonllo, prefire o aire libre...

"READY, ABLE"

Eu estaba alí. E non estaba só.

"Ready, Able" é a mellor canción da historia. Non hai máis que dicir... ou sí! 

Lembro cando comprei o disco na Fnac da Coruña. Unha morea de boas críticas na prensa especializada, moitas boas palabras (na rede e cara a cara) de xente que escoitara o disco (notábase) e doutra que dicía telo escoitado pero que dicían o que hai que dicir (tamén se notaba). Por fóra, "Veckatimest" (2009), xa era atractivo, apetecía, moito. Probeino nos auriculares que teñen na sección da tenda. Uns vinte segundos por canción foron de sobra para decidirme. Leveino xunto con algún outro, seguro.

Cheguei á casa, dinlle ao Play e tumbeime no sofá. Estiven case unha hora mirando ao teito e deixando que a música se metese polos recunchos máis agochados do meu cerebro. Unha boa experiencia que, ao repetila nas seguintes ocasións, se foi convertindo en moi boa sen pedir permiso. Gustábame cada vez máis ata chegar á inmensidade.

Así, un día tras outro, non consecutivos claro, sempre fun dos que prefiren dosificar o desfrute. Alternaba esta xoia que me caera nas mans con outros discos guais.

Chegou un momento no que unha das cancións, "Ready, Able", me foi absorvendo a alma. Escalaba posicións no ranking das miñas favoritas a un ritmo que asustaba. Aqueles catro brooklynianos adoptivos conquistáranme por completo. Estaba rendido ao seu encanto neste tema de catro minutos e dezaoito segundos, catro minutos e dezaoito segundos de sensacións difíciles de describir.

Pasaron os anos e ese pedaciño de vida melódica seguía estando ahí. Cando miraba ao equipo de música en medio do silencio e, tal Can de Pavlov, se me viña á cabeza a canción. Cando buscaba un pinchacarneiros emocional por calquera motivo. Cando facía a comida. Cando quería bailar "unha de agarrados" coa miña loira. Cando abría a fiestra e quería aire. Cando me levantaba polas mañás. Cando me deitaba ás noites. Cando me preparaba para sair. Cando escribía as miñas cousas. Cando pensaba. Cando debuxaba. Cando pintaba. Cando lembraba. Cando agardaba a alguén. Sempre. E sempre en voz alta.

A comezos do 2013 saiu o anuncio do cartel do Optimus Primavera Sound de Porto e alí estaban eles. Un nome que sobresaía sobre os demais: READY, ABLE… Grizzly Bear, quero dicir, pero para min era o mesmo, eu vía o título da miña canción.

Xuño non tardou en chegar e ata a data sinalada estiven inmerso nunha morte activa que rematou cando escoitei eses golpes de batería de Christopher Bear, o baixo de Chris Taylor, os laios de guitarra iniciais de Daniel Rossen e a preciosa voz de Edward Droste.  A partires dese momento, convertinme en vapor. 

Rodeado de amigos e coa mesma loira que bailaba na casa entre os meus brazos fun o home máis feliz do mundo. Dentro de min, a primavera envolveume en flores e o outono en follas que caían lentamente. Un fume branco e de algodón chegaba desde atrás. Diante de min, un mar de cores imposibles mollábame os pés e o sol baixaba ata tocamre, sen queimar. A lúa non se quixo perder o instante e sumouse ao grupo. Pechaba os ollos. Abríaos, Pechábaos. Abríaos. Os paxaros piaban, como a mellor orquesta. Diapositivas familiares flotaban no ambiente, miña nai, meu pai, miñas irmás, meus sobriños. Memorias de neno, de rapaz, de home… e o presente. Fun feliz, son feliz.

"Ready, Able" é a sofisticación, a elegancia, o éxtase, é a consciencia e a inconsciencia, a translocación, a beleza no seu grao sumo, é a forza, a pena, a ledicia, a melancolía, éo todo.

I'm gonna take a stab at this,

sure you will be alright

Make a decision with a kiss

Baby I hold fast by it.

And when I trek alone back home

I need; shall I trek in the snow?

Tissue and bones; it was a trick

This is a knock on five

Checking it off my list

Honey look to rewrite.

Time is cast once; and far alone.

Hope I'm ready, able to make my own;

goodbye.

They go we go, I want you to know, what I did I did,

They go we go, I want you to know, what I did I did.

They go we go, I want you to know, what I did I did,

They go we go, I want you to know, what I did I did.

They go we go, I want you to know, what I did I did,

They go we go, I want you to know, what I did I did.

CONTACTO CON TACTO. NORBERTO DA FONSECA (VÍA "OCOOLISTA MAGAZINE")

Aprovechando la visita a nuestro país  del escritor uruguayo Norberto da Fonseca, OCOOLISTA acude a la capital española para darse cita en el barrio de La Latina con el autor del célebre y clásico ensayo "Los sentimientos en la arquitectura cognitiva".

La abovedada sala del Junk Club es el escenario donde están a punto de recogerse unas reflexiones tan lúcidas como excitantes que suponen un golpe de aire fresco ante el convulso panorama que vivimos.

Mientras espero tomando un café americano en una mesa, Da Fonseca aparece bajando las escaleras del local con su habitual andar y su constante sombrero verde. Después de saludarnos, toma asiento,  se disculpa por el retraso y alude al intenso tráfico madrileño.

¿Que tal la dura semana de presentación de su nuevo libro en España? Imagino que actividad sin descanso…

La verdad es que no me puedo quejar. España es un país que siempre me acoge con los brazos abiertos… y aunque la actividad sea constante, siempre hay tiempo para un buen bourbon con soda (risas).

¿Como puede explicar esa buena relación con nuestro país?

Imagino que, principalmente, se debe al hecho de que poseemos una lengua común que nos hace hermanos y, en menor medida, a que los temas que trato son tan universales como el sexo o el vino.

"Alma, corazón y pistachos" (ABR Editores) ha cosechado multitud de reconocimientos por parte de crítica y público. ¿Es usted el nuevo niño (y permítame lo de "niño") mimado da las nuevas letras hispanoamericanas?

Pues permítame usted que le diga que no me siento así… ni siquiera me preocupa lo que diga la crítica, asumo su rol pero no le presto atención alguna. Más me importa lo que piensen los lectores anónimos, esos que deciden gastarse los veinte dólares que cuesta el libro… pero me importan desde un punto de vista puramente experimental, como receptores de ideas vivas, en constante movimiento, como anti-nichos dinámicos.

¿Quiere decir que no le importa el éxito?

Pues claro que no! Y si tuviese que medir lo que me importa y la forma en que me importa lo representaría en un porcentaje negativo… un -5% por ejemplo.

¿A qué se refiere?

El éxito no es más que un elemento de "autofelación", una palmada ajena en el pecho que, en realidad, lo único que provoca es la distracción autómata, un muro de hormigón que separa al autor de lo verdaderamente relevante. No puedo negar que, económicamente, me permite seguir escribiendo con calma pero lo cierto es que cuando no disponía de dinero, mis métodos, mi ritmo, mis inspiraciones y aspiraciones, mis pensamientos, mis rutinas… todo, era exactamente igual.

Habla en su nuevo libro de la importancia de conocerse por dentro, de conocer la historia y de ser capaz de cambiarla. ¿Surge todo esto a raiz de la actual situación que nos está tocando vivir?

Digamos que todas las ideas y temas que trato son factores que desde niño considero fundamentales y, quizás, la brutal, salvaje y violenta crisis que vivimos es la prueba de que acierto en la diana. Es sinceramente vergonzante asistir a una autodestrucción del ser humano tan ridícula… y más siendo conscientes de que todos acabaremos reducidos a cenizas en unos años. La capacidad que tienen algunos para hundir a otros sólo es comparable a la silenciosa pasividad de esos otros adaptándose a semejante injusticia. 

Lo que pretendo… o mejor dicho, lo que anhelo es poder despertar la furia y el sentido reivindicativo de aquellos que se encuentran en la parte inferior de esta gran rampa que supone el capitalismo voraz.

Es de sobra conocida (y acaba de dar muestra de ello) su orientación ideológica. Es habitual su presencia en actos de protesta ligados a la izquierda y su apoyo a movimientos como el 15M. ¿Cree que esto puede cerrarle puertas en el futuro?

¿Cree usted que haberme hecho esta pregunta puede abrirle puertas en el futuro?

No estoy seguro de haber entendido su respuesta…

No esperaba lo contrario.

Cambiando de tema… vive ahora en New York con sus dos hijas y su mujer, ciudad que a su vez le sirve de escenario para su novela y fuente de inspiración para muchos artistas. ¿Cómo le ha influido esto a usted?

Supongo que de multitud de maneras. Nueva York es una ciudad inmensa, una colmena de culturas, razas, religiones, ideologías, personas… donde todo y todos somos extranjeros, un ejemplo de globalización pero también de localismo, una ciudad contradictoria, adictiva, frenética, efervescente…

Vivo en El Barrio, East Harlem. De vez en cuando, escucho disparos pero me asomo a la ventana y veo a niñas con sus coletas saltar a la cuerda en la acera.

Bajo a tomar café a un local de mi calle, la 110, donde también vivió Tito Puente y, a través del cristal miro a chicos negros con ropa amplia traficando con drogas mientras altos ejecutivos de Wall Street conducen en sus 4x4 camino a sus lujosos áticos del Upper East Side. 

Por las mañanas corro por Central Park y me cruzo con hermosas mujeres de cuerpos esculpidos en quirófanos, con sus ipods, zapatillas Nike, ropa deportiva de diseño y rostro impenetrable. Al volver a casa, otras mujeres, con la piel curtida, gesto de desaliento y una mirada honda en tristeza, falta de esperanza, caminan sin energía, con los uniformes sucios de la empresa de limpieza en que trabajan, con la única ilusión de que su chico de quince años no se haya metido en problemas.

¿Que cómo me influye? De la misma forma que a cualquier otra persona con conciencia.

Jorge Luís Borges, Juan Rulfo o Julio Cortázar son algunos de los autores que usted ha reconocido como fuente de inspiración. ¿Podría desvelarnos alguno más?

Sin lugar a dudas, los tres que citas son referentes personales tanto por su originalidad como por su forma de entender la literatura y cuidar la lengua. 

No estoy seguro de que el término sea "fuente de inspiración" pero sí le puedo decir qué otros autores me fascinan. Pensadores como Aristóteles, por ejemplo, con su "Ética de Nicomaco", "El capital" de Marx, Marcuse, Jürgen Habermas y su visión del entendimiento dialéctico… Narradores españoles como Millás, Rosalía de Castro, Sampedro, Eduardo Mendoza, Almudena Grandes… son muchos… es una red tan grande que daría la vuelta al planeta...

¿Cuáles son sus objetivos a corto plazo?

El mismo que a largo plazo: seguir viviendo.

Diez preguntas más tarde, ambos nos despedíamos bajo la oscuridad de un miércoles en la Plaza de la Paja.

O XEFE

Esta semana soñei co meu xefe. Estaba parado co seu traxe gris de Cortefiel (ou de Emidio Tucci, tanto me ten) no medio dunha praza que non identifiquei. Non había luz solar, era máis ben como unha iluminación artificial na que dominaban as variantes da cor gris. Non había ninguén máis con el, atopábase só mirando hacia arriba, teso coma o garabato dun carabullo. Tiña as mans nos bolsos dos pantalóns e aparentaba unha tranquilidade que non era tal. No seu rostro chamaba a atención un sorriso falso, moi similar á dos viláns dos filmes… algo así como a do Joker ou a de Gargamel. Quería parecer boa persoa, certamente indefenso pero non temeroso. O silencio era total. Non se escoitaba nin o silbar do vento, de feito era coma se estivese na soedade dunha sala de consulta.

A súa calva brilaba como nunca e o calvario que provocaban cada unha das súas accións era inaguantable. Non era un tipo querido, máis ben era un ser repugnante que creaba antipatías alí onde estivese.

Un son como o do inicio das tormentas foi entrando na imaxe e comezou a sentir medo. A inseguridade apoderouse da súa mente e foi consciente de que non controlaba a situación. O ruido intenso veu acompañado de berros de miles de persoas que clamaban igualdade de oportunidades, respeto e conciencia. "Polo ensino público!", "Non ao mercantilismo!", "Queremos construir, non derruir!", "Non á selección, sí á integración!", "Dignidade!", "Pola ensinanza de calidade!"

De súpeto, un primeiro plano da súa cara. O seu parecido cun xove Adolf Eichmann avivaba aínda máis o lume dos que se manifestaban acusticamente.

Entrou en estéreo outro son, o de alguén facendo forza coa respiración contida, a un volume altísimo, case enxordecedor. Aos poucos segundos, en plena fase REM , vin como toneladas de merda lle caían encima, pouco a pouco pero sen pausa. A textura da mesma era ideal para unha morte por asfixia e non por golpe, branda e co peso suficiente para evitar a liberdade de movementos… terreo no que el se movía como un peixe nun río… mais que agora se lle ía das mans. O chapapote que os seus compañeiros negaran víñalle agora pero do interior humano. Toda a merda que fixera tragar aos seus empregados caíalle no lombo. 

Era unha paisaxe preciosa! Sublime! Moi desfrutable. O excremento cubríao ata o fuciño e seguía subindo. O último que lembro foi a súa man saíndo do bulto marrón cos dous dedos de victoria alzados. Acto seguido, moitas mans, como nos circos romanos, indicaron co pulgar cara abaixo e as últimas doses de feces enterrárono xa sen alento.

Sen tempo a entender o que estaba sucedendo, o reloxo da miña mesiña de noite comezou a soar, coma sempre, ás 8:00h. Un novo día empezaba e abrín a fiestra da habitación para airearme. O cheiro a merda seguía estando ahí.

TAL PARA CAL

GENE HACKMAN- FELIPE SCOLARI.

LARRY DAVID - CARLOS BIANCHI.

ZLATAN IBRAHIMOVIC - IAN THORPE.

LAURA DERN - ANA DUATO.

DAVID COPPERFIELD - JUAN PEDRO VALENTÍN.

TIM ROTH - ABRAMOVICH.

ALICIA SÁNCHEZ-CAMACHO-BABUINO. 

DAVID COULTHARD-DOLPH LUNDGREN.

LASS DIARRA - GEOFFREY.

FRANCESCOLLI - DIEGO MILITO.

STEVE JOBS - GHANDI.

DAVID GHETTA - LUKA MODRIC.

ANDREA PIRLO-SANTI MILLÁN.

CHRISTINA RICCI - SHEYLA DURCAL.

CHRISTOPHER WALKEN - SCARLETT JOHANSSON.

DANNY TREJO - TAO PAI PAI.

SEBASTIAN VETTEL - SHAGGY.

MARCK ZUCKERBERG - FELIPE IV.

CILLIAN MURPHY - YOLA BERROCAL.

DE MEL E RÚAS

Persoas sen teito

montadas en nubes etílicas

- de 24 horas -

atopan un lugar común

que habitar,

o máis cómodo,

o máis real,

o ceo narcótico.

SABOREAR…

                                                                 … O MEL…

                                                                                                                        … NOS DEDOS PROPIOS.

"MILHO VERDE"

Moitas veces pensei, desde o punto de vista construtivo, claro, cal será o motivo polo que a moita xente lle chama a atención que me poida gustar "Milho verde". Respeto o interrogante, pero non logro entendelo. É probable que a forte, elitista e estúpida presión social do musicalmente "cool", exerza aínda máis forza do que eu pensaba. 

Unha das cousas que teño claras desde pequeno (e non foi algo aprendido, senón inherente a min) é que o que me gusta, gústame… e punto. E tampouco me importou nada, tamén desde pequeno, que me metan en sacos de modernos, hispters, freaks, anticuados, raros,  excéntricos, antiguos ou o que sexa. Paso de paridas e complexos alleos. Non andamos por ahí facendo exaltación da liberdade cada día?

Pois sí compañeiros, gústame o Zeca Afonso e Animal Collective, Pearl Jam e Joan Manuel Serrat, Fantasmage e Ben Harper, Jeff Buckley e Moderat, Fela Kuti e Ludovico Einaudi, Radio Futura e Ghostpoet, Vicente Amigo e The XX, The Bad Plus e Lust For Youth, Silvia Pérez Cruz e Fluzo… o que me chega, chégame, e non atendo a estilos, etiquetas, impacto (comercial ou indie) nin tendencia de encaixar en grupos determinados. Son así e non o entendo como algo mellor ou peor, simplemente é o que hai.

Ao tema! Vou compartir con vós algúns dos motivos polos que me encanta esta canción. 

O Zeca Afonso é un referente para min en todos os sentidos, ideolóxico, cultural, político e artístico. En Portugal, o seu valor e a consecuente lexión de seguidores cóntase por milleiros, desde a escena independente aos sectores máis populares. Foi o cantautor e músico da "Revoluçao dos Cravos" ou "Revolución dos Caraveis", que devolveu, nun só día, a liberdade ao pobo portugués o 25 de Abril de 1974, logo dun réxime dictatorial de case cincuenta anos.

É un home comprometido co seu tempo e co futuro, respetuoso e respetado, un progresista que amaba aos seus iguais (que eran todos) e que sempre gardou a esperanza na especie.

Portugal é un país que me atrae desde sempre, por irmán, por fermoso, por sinxelo, por rico en tradicións, por vangardista ao mesmo tempo e por humilde. A súa música, polo tanto, interésame en todas as súas dimensións. 

O Zeca, ademais, gústame polo mesmo motivo que me gustan outros, é dicir, por esa capacidade de mesturar ou integrar dous elementos tan importantes como son a tradición e a innovación, o cal proporciona a todo o que crea un caracter intemporal que desfruto ao máximo.

"Milho Verde" ten unha letra sinxela que agocha tanto como amosa e que cada quen debe analizar, cuestión pola cal non me vou parar en comentar.

"Milho verde, milho verde

Milho verde maçaroca

À sombra do milho verde

Namorei uma cachopa

Milho verde, milho verde

Milho verde miudinho

À sombra do milho verde

Namorei um rapazinho

Milho verde, milho verde

Milho verde folha larga

À sombra do milho verde

Namorei uma casada

Mondadeiras do meu milho

Mondai o meu milho bem

Não olhais para o caminho

Que a merenda já lá vem."

Nesta canción, o folklore luso chega a un encontro cos ritmos africanos angoleños e non por casualidade, senón por un vencello cultural obvio.

É real, inmediata, espontánea, completa, rica, integradora, impecable, sincera, honesta, directa, un traballo de recuperación e de ampliación, unha preciosidade. 

A cuarta acepción da RAE para o termo "música" di:

"Arte de combinar los sonidos de la voz humana o de los instrumentos, o de unos y otros a la vez, de suerte que produzcan deleite, conmoviendo la sensibilidad, ya sea alegre, ya tristemente".

E neste sentido, cando a escoito, o meu estado cambia por completo. Non poido soamente oíla, teño que erguerme do sofá e bailala, coas mans en alto e os brazos dobrados en noventa graos, chascando os dedos, movendo o corpo de esquerda a dereita, e dándolle á cabeza, sorrindo.

Non poido soamente oíla, teño que cantala… e iso mola moitísimo. Quero participar nela, non só consumila, ser parte diso, fusionarme con eses ritmos, meterme nos tambores e pandeiros, sair das frautas, estar diante do micrófono, pechar os ollos e ver á xente.

Síntome feliz, alegre, melancólico, nostálxico, con ganas de chorar e de rir, de abrazar, de tocar, de amar, de sentir. Síntome cheo, ata arriba de enerxía, síntome mesmo eu.